Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Teknoloji

Otomotivde Sürdürülebilirlik Adımlarında Kızıl Deniz Engeli
Kızıldeniz’in kapalı kalması nakliye maliyetlerini artırırken elektrikli otomobil piyasasının yavaşlamasına da neden olabilir
  • 11 Mart 2024 15:44
  • Koray Öztopçu
Otomotivde Sürdürülebilirlik Adımlarında Kızıl Deniz Engeli

Kızıldeniz Aden Körfezi’ndeki jeopolitik gerilimler ve saldırılar, küresel ticaretin bölgesel çatışmalar karşısında savunmasızlığını açığa çıkarırken, otomotiv endüstrisi için de sapmalara, teslimat gecikmelerine ve maliyet yaratan diğer etkilere yol açıyor.


Büyük otomotiv üreticileri tedarikte sıkıntı yaşıyor


Otomotiv sektörü ve oluşan yeni ekosistem, küresel taşımacılıkta kargo gemilerine yapılan saldırılar nedeniyle Aralık 2023’ten bu yana büyük aksamalarla karşı karşıya kaldı.


Otomotiv üreticileri, yan sanayi üretimlerinde tedariklerini maliyet yönetimi sebebiyle farklı kıtalardan yaparken, planda olmayan risklerle karşı karşıya kalarak, parça eksikliği nedeniyle Avrupa’daki bazı üretim operasyonlarının askıya alındığını bildiriyorlar. Birçok üretici üretim hatlarını duraklatırken, bazıları gecikmeleri azaltmak için, maliyeti artıran bir unsur olmasına rağmen imkânlar ölçüsünde hava taşımacılığına başvurmaya çalışıyor.


Otomotivde sürdürülebilirlik: Elektrikli araçlar


Uluslararası Enerji Ajansı’nın verilerine göre, bugün dünya genelinde 26 milyondan fazla elektrikli araç yollarda seyahat ediyor. Küresel otomobil endüstrisinin elektrikli araçlarda 2025’te, bu yılki 6,6 milyona kıyasla 20,6 milyon satış rakamına ulaşacağı öngörülüyor. Bu kapsamda Çin ve Avrupa’nın 2025’te küresel olarak tüm elektrikli araç satışlarının yüzde 80’ini oluşturacağı ve ABD’nin de dünyadaki elektrikli araç satışlarının yüzde 15’ini temsil edeceği tahmin edilirken, Avrupa Otomobil Üreticileri Birliği, (ACEA) elektrikli araçların payının 2024’te yaklaşık yüzde 20’ye çıkacağını belirtiyor. 2030 yılına kadar da dünyada elektrikli araç sayısının 80,7 milyona ulaşması öngörülüyor.


Kızıldeniz’in elektrikli araçlara uzun vadede etkisi: Elektrikli araçlar sekteye uğruyor


Son gelişmeler hem yan sanayi hem de otomotiv üreticilerini, hammadde ve ürün tedarikindeki sorunlardan ötürü, üretimi durdurma noktasına getirirken, otomotiv üreticilerinin lojistikte yaşadıkları aksamaların devamında kârlılıkları ve gelecekteki stratejik harcama kararları üzerinde de orta ve uzun vadeli etkiler ortaya çıkacak gibi gözüküyor. Otomotiv sektörü elektrikli ve bağlantılı araçlara 2026 yılına kadar 500 milyar dolarlık bir Ar-Ge yatırımı planlarken, özellikle elektrifikasyon, bataryalar, otonom araçlar ve yazılım için de kıtalararası rekabet ediyorlar.


Bu yoğun sermaye ihtiyacı yanında, yaşanan lojistik sıkıntıları ve bunların yarattığı ek maliyetlerle birlikte ürün donanım eksikliği, sektörün sürdürülebilirlik ve e-mobilite adımlarını da sekteye uğratıyor. Pandemi, yarı iletken krizi, coğrafi gerginlik, hammadde sıkıntısı sonrası bir de beklenmeyen Kızıldeniz etkisiyle, yeni ekosistem dönüşümünde ek maliyetlere önemli ölçüde maruz kalan herhangi bir otomobil üreticisinin planları, gelecekteki rekabetçi konumlanma açısından ciddi şekilde etkilenebilir.


Tedarik zinciri zayıflıkları, nakliye maliyetleri ve gecikmeler


Asya’dan deniz yoluyla taşınan elektrikli araçlar, alternatif olarak hava, demiryolu ve karayoluyla nakliye edilmeye çalışılıyor. Ancak son raporlara göre demiryolu, 2023 yılında AB’nin Asya’dan yaptığı otomobil parça ithalatının yüzde 5’e yakınını oluşturuyor. Şüphesiz ki daha uzun rotalar üretici ve tedarikçi şirketler için nakliye maliyetlerini fazlasıyla artırıyor. Süveyş Kanalı, küresel konteyner taşımacılığı trafiğinin yaklaşık yüzde12’sini oluşturuyor. Asya’dan gelen ve Süveyş Kanalı üzerinden gidemeyen ürünlerin, Güney Afrika çevresinde 6 bin 500 kilometre fazladan rota izleyen gemilerdeki yolculuğu 20 güne kadar uzayabiliyor.


Bu nedenle nakliye maliyetleri hızla artıyor. Artışlar yüzde 10 ile bölgesine göre yüzde 40’a kadar çıkabiliyor. Yapılan araştırmalar, Asya’dan Kuzey Avrupa’ya olan yolculuğa ortalama 10 gün eklemenin, ek yakıt maliyetini yaklaşık 1 milyon dolar seviyesine getirdiği ve büyük ölçüde Asya’dan gelen önemli bileşen tedarikine bağlı Avrupa otomotiv endüstrisini şimdiden etkilemeye başladığı yönünde.


Kızıldeniz ve Asya etkisi


Çin, Güney Kore ve Japonya gibi ülkeleri de içeren Asya, benzinli, hibrit ve elektrikli otomobiller de dahil olmak üzere, çeşitli araçlarda kullanılan otomotiv bileşenleri için önemli bir üretim merkezi olarak kabul ediliyor. Özellikle Çin, maliyet verimliliği ve sanayi kümelenme avantajlarıyla, Avrupalı otomobil üreticilerinin tedarik zincirlerinin vazgeçilmez bir parçası haline geldi. İstatistikler, Avrupa otomotiv endüstrisindeki bileşenlerin yaklaşık yüzde 70’inin Kızıldeniz yoluyla Asya’dan taşındığını ortaya koyuyor. Bu zorlayıcı durum, şanzımanlar, motorlar ve elektronik elemanlar gibi kritik bileşenler teslim edilene kadar satış sonrası otomobil montaj tesisleri faaliyetlerini durdurmaya zorlanabilir. Devam eden krizin, öngörülemeyen gemi tarifeleri ve konteyner dengesizliğinden kaynaklanan ekipman eksiklikleri nedeniyle, limanlarda sıkışıklık ve gecikmelere neden olma potansiyeli de var.


Dünya konteyner gemisi kapasitesinin yaklaşık üçte birini temsil eden 800’den fazla geminin Kızıldeniz saldırılarından etkilendiğini ve Ümit Burnu çevresinde rota değişikliği yaptığı tahmin ediliyor. Araç taşıyıcı denizyolu şirketlerini etkileyen diğer bir konu da, 2023 yılında yeni taşıyıcı gemi siparişlerinde artış olmasına rağmen, çoğunun 2025 yılına kadar teslim edilmesinin beklenmemesi. Bu durum da küresel tedarik zinciri zorluklarının bir süre daha devam edeceğinin göstergelerinden biri olarak ortaya çıkıyor. Kızıldeniz’in kapalı kalması ve nakliye maliyetlerinin yüksek seyretmesi nedeniyle yaşanan zorluklar ve oluşan enflasyonist etkiler, fiyat artışı olarak yeni elektrikli otomobil alıcılarının satın alımının önünde bir bariyer olması bekleniyor.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Bloomberg Businessweek Türkiye'nin 21. Sayısı, 8 Mart Özel Sayısıyla Birlikte Yayında!
Bloomberg Businessweek Türkiye'nin 21. Sayısı, 8 Mart Özel Sayısıyla Birlikte Yayında!
İşte yeni sayıdan öne çıkanlar...
Yapay Zeka Tarafından Yargılanmaya Hazır mısınız?
Yapay Zeka Tarafından Yargılanmaya Hazır mısınız?
Yakın gelecekte kimse robotlar tarafından yargılanmayı beklemese de hukuk alanında yapay zekanın gösterdiği gelişim, diğer tüm alanlarda olduğu gibi yargıda da robotların kendine önemli bir yer edineceğine işaret ediyor.
Tasarımcı Düşünme İçin Şirketinizde Kim Sorumlu?
Tasarımcı Düşünme İçin Şirketinizde Kim Sorumlu?
Chief Thinking Officer, şirketlerin teknolojiyi yalnızca takip etmelerini değil, aynı zamanda onu derinlemesine anlamalarını sağlayan bir konuma sahip.
Hangisi Doğru Fiyat?
Hangisi Doğru Fiyat?
Enflasyonist ortamda bir malın doğru fiyatını bulmak hayli güçleşiyor. Üretici, artan maliyetler karşısında sürekli zam yaparak müşteri kaybı riski ile karşılaşırken tüketiciler satın almak istedikleri malın ucuz mu yoksa pahalı mı olduğuna karar veremiyor. Ancak “yarın daha pahalı” olacağı için tercihini almaktan yana kullanıyor. Peki ya sonra?
45’liğin İki Yüzü
45’liğin İki Yüzü
Bloomberg HT Genel Yayın Yönetmeni Açıl Sezen yazdı;
Yeni “Muhteşem Yedili”yi Ararken…
Yeni “Muhteşem Yedili”yi Ararken…
Son yıllarda ABD borsalarını ve dolayısıyla küresel piyasaları peşinden sürükleyen yedi büyük teknoloji şirketinin nam-ı diğer “Muhteşem Yedili”nin tahtına önümüzdeki yıllarda hangi şirketlerin geçeceği cevabı en çok merak edilen sorular arasında.
Tavan Kovalayan Yatırımcı
Tavan Kovalayan Yatırımcı
Sermaye piyasalarına gelen şirketlerin ilk halka arzının daha disiplinli bir yapıya kavuşturulmasında fayda var
Dünyanın Yeni Yapısında BRICS
Dünyanın Yeni Yapısında BRICS
21. yüzyılda dünyanın en büyük ekonomileri olma potansiyeline sahip olduğu düşünülen BRICS ülkeleri ekonomik dengesizlikler ve siyasi farklılıklarla yavaşlıyor
Yapay Zekâ Destekli Savaşlar Artık Bilim Kurgu Değil
Yapay Zekâ Destekli Savaşlar Artık Bilim Kurgu Değil
ABD’li askeri operatörler yapay zekâya şüpheyle yaklaşmaya başladılar, ancak şimdi savaş alanındaki hedefleri belirlemek için Project Maven’ı geliştiren ve kullananlar onlar oldu
Nvidia S&P 500’ü Sırtlamaya Devam Ediyor
Nvidia S&P 500’ü Sırtlamaya Devam Ediyor
Herkesin gözdesi olan yapay zeka fenomeni, S&P’nin bu yıl şimdiye kadarki kazancının üçte birini oluşturdu
Musk-OpenAI Savaşının Perde Arkası
Musk-OpenAI Savaşının Perde Arkası
Dünyanın en zengin ikinci adamı, Sam Altman’ı, kâr etmeyi insanlığın iyiliğine tercih etmekle suçluyor
Monaco Kraliyet Ailesi’nde Yolsuzluk Krizi
Monaco Kraliyet Ailesi’nde Yolsuzluk Krizi
Mali suçları engelleyemediği için Avrupa devletlerinin tepkisini çeken Monaco, Prens Albert’in yeğenlerinin iş ilişkilerine yönelik polis soruşturması ve uzun süredir sarayda görev yapan bir danışmanın görevden alınmasının ardından bir krizle karşı karşıya
Bitcoin’den Sonra AltCoin Dönemi Başlar mı?
Bitcoin’den Sonra AltCoin Dönemi Başlar mı?
Bitcoin ve altın, küresel piyasalardaki risk iştahına ilişkin karışık mesajlar veriyor. Tarihte ilk defa Bitcoin ve altın aynı anda rekor tazeliyor. Yeni rekorların yükselişinin arkasındaki sebepler aynı mı?
Enflasyon Muhasebesi Gölgesinde Temettü Politikaları
Enflasyon Muhasebesi Gölgesinde Temettü Politikaları
Enflasyon muhasebesi ve seçimlerin ardından beklenen sıkılaşma şirketlerin kâr dağıtım alışkanlıklarını şimdilik değiştirmemiş görünüyor