2024’te elektrikli otomobil satışları yüzde 25 artarak 17 milyona ulaştı. 2035’e kadar elektrikli araçlara olan talebin keskin bir şekilde artması beklenirken batarya talebinde de artışın devam etmesi kaçınılmaz gözüküyor. 2024 yılında yıllık batarya talebi de 1 terawatt-saati (TWh) aşarken, rekor bir rakama ulaştı.

Elektrikli araçların yükselişi, geliştirilmiş lityum bataryaya olan ihtiyacı artırırken, 2024’te standart lityum-iyon pillere kıyasla çok daha avantajlı olması, üretimi daha uygun maliyetli ve çok daha yüksek depolama kapasitesine sahip olan kükürt lityum-iyon pilleri öne çıktı. Daha uzun menzil sunmalarının yanı sıra bu pilleri yapmak için kullanılan kobalt, nikel ve diğer hammaddelerin daha çevre dostu olması pillerin daha çok öne çıkmasını sağladı.

Ülkeler batarya yatırımına ağırlık veriyor

Bugün pek çok ülke lityum-kükürt pillerinin araştırma ve geliştirmesine yönelik adım atıyor. 2024 sonunda ABD’de bir şirket 1 milyar dolar yatırım yapacağını duyurdu. Bu, türünün dünyadaki ilk lityum-kükürt pil tesisi olacak. Tesis tam kapasitede çalışmaya başladığında, lityum-kükürt pil hücreleri dahil olmak üzere 10 gigawatt-saat’e kadar pil üretebilecek.

Diğer taraftan, bir elektrikli otomobil için ortalama batarya fiyatı, geleneksel modellerle maliyet açısından rekabet etmek için önemli bir eşik olarak kabul edilirken, daha ucuz batarya mineralleri önemli bir itici güç oluyor. Batarya endüstrisindeki hızlı gelişmeler devam ederken, yıllar süren yatırımların ardından, küresel pil üretim kapasitesinin önümüzdeki beş yıl içinde üç katına çıkması bekleniyor. Bu eğilimler, batarya sektörünün gelişiminin yeni bir aşamasına girdiğini gösteriyor. Pazarlar eskiden bölgesel ve küçükken, artık küresel ve çok büyük ve bir dizi teknolojik yaklaşım standardizasyona yol açıyor.

İleriye bakıldığında, ölçek ekonomileri, tedarik zinciri boyunca ortaklıklar, üretim verimliliği ve yenilikleri hızla pazara sunma kapasitesi, rekabet için çok önemli olacak. Bu, muhtemelen sektör genelinde daha fazla konsolidasyona yol açacak ve aynı zamanda ülkeler tarafından yönlendirilen batarya tedarik zincirlerini coğrafi olarak çeşitlendirme çabalarıyla yeniden şekillendirecek.

Çin batarya pazarında güçleniyor

Günümüzde Çin, küresel olarak satılan bataryaların dörtte üçünden fazlasını üretiyor. 2024’te ortalama fiyatlar dünyanın diğer yerlerinden daha hızlı yüzde 30 seviyesinde düşerken, Çin’deki bataryalar sırasıyla Avrupa ve Kuzey Amerika’ya göre yüzde 20 – yüzde 30 daha ucuz hale geldi. Düşen batarya fiyatları, Çin’deki birçok elektrikli aracın artık geleneksel muadillerinden daha ucuz olmasının başlıca nedenlerinden biri olarak görebiliriz.

Üretilmiş tüm elektrikli araç bataryalarının yüzde 70’inden fazlası Çin’de üretilirken, batarya sektöründe uzmanlığı merkezileştiren ve inovasyonu yönlendiren üreticilerin bu adımları büyümeyi destekliyor. Üretimi daha hızlı ve daha verimli bir şekilde ölçeklendirmek ve en önemlisi daha yüksek üretim verimleri elde etmenin başarı getirdiğini söyleyebiliriz. Tek bir şirket tarafından yapılan satın almalar ve önde gelen firmalar arasındaki yakın iş birliği sonucu tedarik zinciri entegrasyonu, daha hızlı inovasyonu ve üretim maliyetlerinde düşüşü getirirken, kritik mineraller için piyasa altı fiyatlara erişimle destekleniyor. Çin otomotiv ekosistemi, batarya ve diğer bileşenlerin üretimine, batarya ve elektrikli araçların nihai üretimine kadar tedarik zincirinin tüm adımlarını kapsıyor.

Çinli üreticiler daha ucuz bir batarya olan lityum-demir fosfata öncelik verirken, Çinli üreticilerin yıllarca süren araştırma ve geliştirmeleri sayesinde son beş yılda paylarını üç katından fazla artırdıktan sonra artık küresel elektrikli pazarının neredeyse yarısını kapsıyor. Bugün, ana rakipleri olan lityum nikel kobalt manganez oksit bataryalardan yaklaşık yüzde 30 daha rekabetçi fiyatlar sunuyorlar. Yaklaşık 100 üreticinin bulunduğu Çin pil pazarında orta vadede Çin’in açık ara en büyük pil üreticisi olmaya devam edeceğini de gösteriyor. Çin’in mevcut pazar hakimiyetine rağmen, pil üretiminin genişlemesi başka yerlerde de hızla ilerliyor.

Dünya’da farklı kıtalarda batarya üretimine ağırlık veriyor

Kore ve Japonya, batarya sektöründe güçlü uzmanlığa sahip kilit batarya üreticilerine ve uzman tedarikçilere ev sahipliği yapan küresel batarya endüstrisinde halihazırda önemli oyuncular. Her iki ülkenin de sınırlı yerel batarya üretimine karşın, önemli yurtdışı yatırımları olan yerleşik üreticilere ev sahipliği yapıyor. Koreli üreticiler, 2024’te küresel elektrikli araç pil talebinin beşte birinden fazlasını karşılarken, Japon üreticiler yaklaşık yüzde 7’sini karşıladı. Başlıca otomotiv pazarlarındaki yurtdışı yatırımları arttıkça, daha ucuz batarya tasarımları öne çıkarken, güçlü inovasyon ve katı hal pilleri gibi yeni teknolojiler geliştirme yarışında öne çıkacaktır.

Diğer taraftan ABD’de, batarya üretim kapasitesi iki katına çıkarken, yatırımlarla mevcut kapasitenin yaklaşık yüzde 40’ı, otomobil üreticileriyle yakın işbirliği içinde yerleşik pil üreticileri tarafından işletiliyor veya geliştiriliyor olacak.

Güneydoğu Asya ve Fas piller ve bileşenleri için potansiyel üretim merkezleri olarak ortaya çıkarken, Güneydoğu Asya, teknoloji ve inovasyon transferini hızlandırabilecek önemli Çin yatırımlarını çekiyor.

Dünyanın çıkarılmış nikelinin yarısına ev sahipliği yapan Endonezya’da, ilk batarya üretim ve grafit anot tesisleri 2024’te üretime başladı. Bu arada Fas, batarya için olmazsa olmaz bir mineral olan fosfatın en büyük rezervleri için Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri ile serbest ticaret anlaşmaları yaptığını görebiliyoruz. Bu faktörler, 2022’de batarya ve bileşen üretimine 15 milyar dolardan fazla yatırım yapılmasına katkıda bulunmuştur.

Bataryada yeni yatırım kolay değil

Batarya endüstrisinde devam eden inovasyona rağmen, batarya tedarik zincirlerindeki yoğunlaşma derecesi son yıllarda hükümetler arasında güvenlik endişelerine yol açıyor. Bataryaların ve tedarik zincirlerinin üretimini çeşitlendirmenin zaman alması, üretimi genişletmekle ilgilenen her ülkenin, yerel üretimi desteklemek, uzmanlıklarını geliştirmek ve Çin’e kıyasla üretim maliyeti farklarını azaltmak için zamana ve yatırıma ihtiyacı olacağı bir gerçek. Bu tür çabalar yeterli ve sürdürülebilir batarya talebi gerektirmesine rağmen ve bugün pil pazarının yüzde 85’ini oluşturan elektrikli araç satışları yeterli hacim yaratabilen tek itici güçtür.

Otomasyonu, dijitalleşmeyi ve inovasyonu stratejik olarak dağıtmak da Çin üretimiyle rekabet edebilecek yeterli üretim verimine ulaşmada ve tedariklerin çeşitlendirilmesini kolaylaştırmada önemli bir rol oynayacak. Batarya üreticileriyle ortak girişimler veya teknoloji lisans anlaşmaları yoluyla işbirliği yapılması, kıyıya yakın pil üretimi için gereken zaman ve yatırımları azaltabilir ve yerel tedarik zincirleri geliştirebilir.

Bir diğer önemli kaldıraç uluslararası iş birliğidir. Birçok bireysel pazar, pillerin ve bileşenlerinin üretiminde gerekli yatırımları haklı çıkaracak kadar büyük olmayabilir ve bu nedenle davayı oluşturmak için diğer batarya ve pil pazarlarıyla daha yakın iş birliği ve Güney Amerika, Afrika, Avustralya ve Endonezya gibi kaynak açısından zengin ülkelerle iş birliği gerekebilir.