Türkiye’nin tekstil ve perakende tarafında çıkardığı sayılı güçlü markalardan biri olan Mavi, hızlı büyüme trendini sürdürüyor. 2023 yılında bir önceki yıla göre yüzde 12 artışla toplam 14 milyon jean satan marka, geçen yıl 53 milyon ürün sattı. Üstelik marka her gün 3 bin 500 yeni müşteri kazanarak bir yılda 1,3 milyon yeni müşteriye ulaşmanın tadını çıkardı. Elbette bu satış grafiği, yüzde 70’i halka açık olan markanın bilançosuna da yansıyor. Mavi, 2023 yılında konsolide gelirlerini enflasyon muhasebesine göre yüzde 25, TMS 29 düzeltmeleri öncesi verilerine göre yüzde 91 oranında artışla 26 milyar 293 milyon TL’ye taşıdı.
800 milyon doların üzerinde cirosu bulunan Mavi, başlattığı “Next” dönemi ile milyar dolarlık şirket olma yolunda ilerliyor. Şirket, yeni yatırımlarla yurt içindeki pazar payını genişletirken yurt dışında, özellikle Kuzey Amerika pazarındaki varlığını güçlendirerek bu hedefe ulaşmayı planlıyor. Dünyada 37 ülkede 471 mağaza ve yaklaşık 3 bin 500 satış noktasına ulaşan şirketin gelirlerinin yüzde 68’i perakende, yüzde 22’si toptan satış ve yüzde 10’u e-ticaretten geldi.
Hızla büyüyen marka, jean ve diğer ürünler için kullandığı tekstil ürünlerinin neredeyse tamamını yerli üreticilerden tedarik ederek sektör için de önemli bir rol oynuyor. Marka, t-shirt, mont, bere, çorap gibi diğer tüm ürün kategorilerinde yüzde 86 yerel tedarik oranına sahip. Jean kumaşları ise yüzde 100 Türk üreticilerden sağlanıyor. Mavi CEO’su Cüneyt Yavuz, “Türkiye’nin üretim gücü ve kalitesine güvenimiz sonsuz. Tedarikçimizle birlikte, sadece Mavi’nin geleceğine değil, aslında Türkiye’ye yatırım yapıyoruz” diyor.
Ancak Mavi’nin güçlü büyümesinde önemli rol oynayan Türk tekstil sektörü, zor günler geçiriyor. Artan enerji ve işçilik maliyetlerini fiyata yansıtan tekstil üreticileri, uzak doğulu üreticiler karşısında rekabet güçlerini kaybediyor. Cüneyt Yavuz, “Biz perakendeciyiz ama diğer taraftan bu üretim bandına bağlıyız. Buradaki sıkıntıları takip ediyoruz. Her şeyden önce bir üreticiye sipariş veriyorsak onun ayakta kalması lazım. Bu üretici ağı bizim için çok değerli. Ama elbette tek başına Mavi o üreticiye yetmez” diyor.
Hal böyle olunca pek çok tekstilci soluğu işçiliğin ucuz olduğu Mısır gibi ülkelerde alıyor. Tekstil sektöründe yaşanan bu yaprak dökümü içinse ekonomi yönetiminin elindeki enstrümanlar mevcut durumda oldukça sınırlı. “Benim gördüğüm kadarıyla izlenecek politika daha çok Eximbank kredileri ile devam edecek. Kur tarafında hükümet biraz daha temkinli. İşçilik Mısır’da 150 dolara geliyor. Türkiye’de ise bu 1000 dolar civarında. Ekonomi yönetimi aradaki farkı kurla kapatayım derse enflasyon sarmalından çıkamayacağız. Benim tahminim bu konuyu kurla değil desteklerle çözecekler” diyor Cüneyt Yavuz.
Diğer taraftan marka kötü senaryoya da kendini hazırlıyor. Yurt dışındaki ürünler için de yerli üretim hammadde kullanan Mavi, rekabet gücünü kaybetmemek için hammadde tedarikinin bir kısmını yurt dışına kaydırabilir. Cüneyt Yavuz, “Olası bir risk durumunda alarm planına geçeriz; Peru’da t-shirt üret, Mısır’da denim üret diyebiliriz. 800 milyon dolar ciro yapan büyük bir işimiz var. Risk oluşursa üstesinden geliriz” diyor.
EDITÖRÜN NOTU: Yılda 53 milyon ürün satan Mavi arkasındaki güçlü tekstil ekosistemi ile dünyada ve küresel pazarlarda büyüyor. Büyümenin devamı içinse tedarik zincirinde bir kırılma yaşamaması gerekiyor.