Businessweek
Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine aboneliğiniz boyunca tam erişim sağlayabilirsiniz. Abone Ol

Kapak

MB Başkanı Karahan’ın Para Politikasına Bakışı
Dr. Fatih Karahan, TCMB Başkanı olmasının yanında 50’ye yakın makaleye imza atmış ve çalışmaları binlerce kez alıntılanmış bir akademisyen. Yeni TCMB Başkanı’nın para politikasına dair düşüncelerini anlamak için bu makaleler önemli bir referans noktası. Karahan’ın parasal sıkılaşmanın bazı koşullarda ekonomiyi resesyona sokmadan enflasyonu kontrol altına aldığına dair çalışmaları bulunuyor.
  • 9 Şubat 2024 09:00
  • Yarkın Sun
MB Başkanı Karahan’ın Para Politikasına Bakışı

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın yeni Başkanı Dr. Fatih Karahan, kamuoyunun önüne ilk kez yılın birinci enflasyon raporunu sunmak için çıktı. Böylece piyasalar, yeni başkanın politika duruşuna dair görüşlerini bu sunum ve ardından sorulara verdiği cevaplarla oluşturdu.


Karahan, sıkılaşma döngüsünü sonlandırdıklarını, ek bir faiz artışı gerekliliği düşüncelerinin olmadığını, politika faizinin mevcut seviyesinin gerekli süre boyunca sürdürüleceğini söyledi. Karahan ayrıca enflasyon görünümü üzerinde belirgin bir bozulma görülmesi halinde de parasal sıkılığın gözden geçirileceğine dikkati çekti.


Karahan’ın para politikasına dair bakış açısını anlamak için ayrıca bakılması gereken yerlerden biri de kendisinin akademik çalışmaları. Öyle ki Dr. Fatih Karahan’ın 2009’dan bu yana ortak yazar olarak yayımlanmış makroekonomi ve işgücü piyasasına dair çalışmalarını içeren 50’ye yakın akademik makalesi bulunuyor. Ayrıca Karahan’ın bu makaleleri Google Akademik verilerine göre şu anda binlerce kez alıntılanmış durumda.


“Sıkılaşma, resesyon olmadan enflasyonu kontrol altına alabilir”


Karahan’ın 2023’ün Mayıs ayında yayımlanmış “Enflasyon Geri Döndü: İthalat Rekabeti ve İşgücü Piyasasının Önemi” başlıklı makalede 1980’lerden bu yana en yüksek seviyelere çıkan ABD enflasyonunun sebepleri inceleniyor. Makalede tedarik zinciri kesintilerine odaklanılarak enflasyondaki itici güçlerin ne olduğu anlaşılmaya çalışılıyor. Böylece tedarik şoklarının 2021-2022 döneminde enflasyonu 2 puan artırdığı sonucuna varılıyor.


Ayrıca makalede yer alan ifadelere göre eğer enflasyon talep kaynaklı ise o zaman agresif parasal sıkılaşma, ekonomiyi resesyona sokmadan enflasyonu kontrol altına alabilir. Çalışmada ayrıca enflasyonun tedarik zinciri ve işgücü piyasası kesintileri nedeniyle arttığı durumlarda ise agresif para politikasının işgücü piyasasına büyük olumsuz etkisi olabileceği değerlendiriliyor. TCMB Başkanı Dr. Fatih Karahan o dönemde Amazon’da ekonomist olarak görev yapıyordu.


Çalışanların sık iş değiştirmesinin enflasyona etkisi


Karahan’ın 2023’ün Şubat ayında yayımlanmış ‘İşgücü Piyasası Şokları ve Para Politikası’ başlıklı makalesinde çalışan hareketliliği dinamiklerinin enflasyon ve para politikası üzerindeki rolü inceleniyor.


Makaleye göre çalışanların iş değiştirme sıklığı ABD’de enflasyonu işsizlikteki düşüşle uyumlu olarak 0,25 puan artırıyor. Para politikası uygulanırken iş değiştirme oranındaki dalgalanmalara açık şekilde yanıt vermek ise işsizlik ve refah kaybını önemli ölçüde azaltarak, tüm alt gruplar arasında heterojen refah kazançları sağlıyor.


İthalat rekabetinin ücret-fiyat geçişkenliğine yansıması


Karahan 2020 yılında ‘Kayıp Enflasyon Bulmacası: Ücret-Fiyat Geçişkenliğinin Rolü’ çalışmasını gerçekleştiriyor. Buna göre ABD’de son 20 yılda ağır ve yavaş artan enflasyon işsizlik ve temel mal enflasyonu arasındaki kopukluk ile ilişkilendirilebilir.


Makale, mal üretim sektöründeki ücretlerden fiyatlara aktarımdaki zayıflamanın son 20 yılda enflasyondaki yavaş artışın kaynağı olarak gösteriyor. Ayrıca ithalat rekabeti ve sektörlerde yaşanan konsolidasyon ücretlerden fiyatlara aktarımı azaltıyor.


Yüksek gelirlilerin negatif kazanç şokları kalıcı


Ayrıca Merkez Bankası Başkanı Dr. Fatih Karahan’ın 2015 yılında yayımlanan ABD’deki çalışan verilerinin yaşam döngüsü boyunca kazanç riskinin ortaya ne koyduklarına dair de bir çalışması var. Burada kazançların yaşam döngüsü boyunca evrimini inceleyen Karahan, yüksek gelirli kişilere yönelik pozitif kazanç şoklarının geçici, negatif şokların ise oldukça kalıcı olduğu sonucuna varıyor. Düşük gelirli bireylerde ise bu durum tam ters şekilde işliyor.


Dergi Erişimi
Dergi içeriklerini okumak için Bloomberg Businessweek Türkiye dijital dergisine abone olmanız gerekmektedir.Abone değilseniz abonelik satın alarak tüm dergi içeriklerine sınırsız erişim sağlayabilirsiniz
Abone Ol
Bloomberg Businessweek Türkiye'nin 17. Sayısı Yayında!
Bloomberg Businessweek Türkiye'nin 17. Sayısı Yayında!
İşte yeni sayıdan öne çıkanlar...
Batılı Şirketlerin Teknolojide Çin Endişesi
Batılı Şirketlerin Teknolojide Çin Endişesi
Dell ve çip şirketi Micron’un Çin’in teknolojik endişelerini derleyen bir araştırma grubunu desteklediği ortaya çıktı.
Çin’in Yükselen Yeni Merkezleri
Çin’in Yükselen Yeni Merkezleri
Hong Kong’un yüksek kiraları genç profesyonelleri Shenzhen’e yönlendiriyor.
ABD’de Ekonomistlerin Getiri Eğrisi Tartışması
ABD’de Ekonomistlerin Getiri Eğrisi Tartışması
80 yıllık bir teorik model üzerindeki tartışmanın gerçek kazananı ABD ekonomisi oldu
Hollywood Rahatsız, Hem de Çok…
Hollywood Rahatsız, Hem de Çok…
Okuduğumuz kitapların, dinlediğimiz müziklerin, seyrettiğimiz filmlerin insan olmayan farklı bir kaynaktan yaratılması belki de bize farklı bir perspektif verecek.
Tüketici Eğiliminde Farklı Bakış: Z Kuşağını Anlamak
Tüketici Eğiliminde Farklı Bakış: Z Kuşağını Anlamak
Z kuşağı satın alma gücü ve harcanabilir gelir açısından giderek daha güçlü hale geliyor
Bildiklerimizi Unutmaya ve Yeniden Öğrenmeye Hazır mıyız?
Bildiklerimizi Unutmaya ve Yeniden Öğrenmeye Hazır mıyız?
Yakın geleceğimiz, sınırların zorlandığı ve imkansızın mümkün kılındığı bir dönem olacak gibi görünüyor
Hedefi Revize Etmek mi Daha Şahin Yoksa Yerinde Tutmak mı?
Hedefi Revize Etmek mi Daha Şahin Yoksa Yerinde Tutmak mı?
Bloomberg HT Genel Yayın Yönetmeni Açıl Sezen yazdı;
Bilançolarda Fonksiyonel Para Biriminin Önemi
Bilançolarda Fonksiyonel Para Biriminin Önemi
Ülkemiz 1980’li yıllardan sonra serbest piyasa ekonomisine geçerek dışa açık ekonomi modelini benimsedi. Dışa açıklıkla gelen serbest piyasa ekonomisiyle beraber yabancı para kullanımı o günden bugüne yayılmaya devam ediyor. Zaman içerisinde, yabancı para kullanımını kısıtlayıcı mevzuatların esnediğini, hatta diğer liberal ekonomilerle kıyaslandığında asgari düzeye indiğini söyleyebiliriz.
Dişli Sendikaların Güçlü Dönemi
Dişli Sendikaların Güçlü Dönemi
Yüksek enflasyon koşullarında ücret artışları kritik önem kazanırken güçlü sendikaların üyeleri toplu sözleşmelerde ciddi kazanımlar elde etti. En çok üyesi bulunan Hizmet İş’te ücret artışları yüzde 53’ten başlayıp yüzde 166’ya kadar ulaşırken, Türk Metal ilk 6 ay için yüzde 98 zam aldı. Lastik İş’e bağlı kimya işçilerinin ortalama geliri 65 bin liraya yaklaştı.
Çocuklarımızın Eğitim Ücretleri Bizi Stresten Öldürüyor
Çocuklarımızın Eğitim Ücretleri Bizi Stresten Öldürüyor
Anne babalar eğitim masraflarındaki artışları hakkaniyetli bulmuyor, hatta eğitim kurumlarının durumdan istifade ettiklerini düşünüyor
Ekonomi Stratejik Amaçlar İçin Nasıl Kullanılır?
Ekonomi Stratejik Amaçlar İçin Nasıl Kullanılır?
Devletlerin ve devlet bloklarının ekonomik araç ve yöntemleri güç elde etmek amacıyla kullanması anlamına gelen Jeoekonomi, bugünün uluslararası ilişkilerde yaşananların açıklanmasında yardımcı olabilir
Lüks'ün Krizi Kısa Sürüyor
Lüks'ün Krizi Kısa Sürüyor
Finans piyasalarında 2023 yılında en çok konuşulan hisselerin başında Muhteşem Yedili (Apple, Alphabet, Amazon, Nvidia, Meta, Microsoft, Tesla) yer aldı. İkinci sırada ise Lüks Tüketim Hisseleri var. Lüks ürünler sahiplerine statü kazandırırken, bu şirketlerin hisseleri de yatırımcılarına enflasyon karşısında korunma sağladı
Şahin Gölgesi
Şahin Gölgesi
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, ilk enflasyon raporu toplantısında, bankanın beklentilerini sabit bırakırken, sıkılaşma çerçevesindeki şahin söylem dikkat çekti.
Türkiye, Asya trenine atlamakta gecikiyor
Türkiye, Asya trenine atlamakta gecikiyor
Küresel ekonomik büyümenin ve ticaretin önemli bir kısmı Asya'da gerçekleşiyor. Türkiye ise küresel ekonominin en canlı olduğu bu bölgeden yeterince pay alamıyor.
Çin ve Rusya’dan Kaçan Fonlar Türkiye’ye Gelir mi?
Çin ve Rusya’dan Kaçan Fonlar Türkiye’ye Gelir mi?
Çin’in tam tersi biçimde Türkiye için olumlu görüşlerin yağdığı bir dönemden geçilse de yabancı yatırımcılar, henüz hisse senedi ve tahvil yatırımlarında büyük pozisyon almıyor. Peki sermaye akımlarının Çin’den kaçtığı bu dönemde Türkiye sermaye akımlarına ev sahipliği yapabilir mi?
Mevduat Faizleri Borsadaki İştahı Azaltır mı?
Mevduat Faizleri Borsadaki İştahı Azaltır mı?
Politika faizindeki artışa rağmen ocak ayında mevduat faizlerinde yaşanan düşüş yatırımcının borsaya olan ilgisini artırıyor. Yılın ilk enflasyon raporunda son dönemde atılan adımların TL mevduat tercihini olumlu etkileyeceği değerlendirilirken, enflasyonda en yükseğin geri kalması ve mevduat faizinin yüzde 50’nin üzerine çıkması borsa yatırımcılarını sabit getiriye yönlendirebilir.