“Dünya ekonomisinde son gerçek büyüme farkını yaratan şey PC’lerdi. Çünkü iş yapışa dair her şeyi kökünden değiştirdi. Ondan bu yana elimizde ekonomiyi gerçek anlamda dönüştürücü ve doğrudan büyümeye katkı sağlayan bir gelişme yok. Yapay zekâ (AI), onlarca yıl sonra bunu sağlama imkânı veren tek gelişme.”

Bu sözler Microsoft CEO’su Satya Nadella’dan.

Belki de son 10 yılın en “cool” CEO’su olan Nadella, Dünya Ekonomik Forumu’ndaki sohbetinde şöyle devam ediyordu:

“Tüm dünyadaki büyümeye bakın. Enflasyondan arındırdığınızda, yıllardır elinizde fark yaratan bir büyüme bulamıyorsunuz.

Yapay zekânın sanayide, bilimde, finansta yaratmaya başladığı dönüşüm, ekstra enflasyon yaratmadan büyümeleri 2-3 puan yukarı çekme imkânı verecek.”

Geçtiğimiz yılki Dünya Ekonomik Forumu’nda yapay zekâya yönelik çeşitli oturumlar, bazı örnekler vardı.

Belki dünya genelinde yapılan birkaç yüz projeden söz ediyorduk.

Ancak bu sene Forum’da sadece AI vardı diyebiliriz.

Projelerin sayısı yüzlerden binlere çıktı.

Platformlar, hayatın her alanına yönelik adeta patlama yaratan bir gelişim hızı.

Şuna kesin gözüyle bakmak gerek; 2024 yapay zekâ için ölçek yılı olacak.

Örneğin BCG’nin yaptığı son araştırma, dünyada sağlık sektörünün yapay zekâ sonrası asla eskisi gibi olmayacağını söylüyor.

Yapay zekâ kullanımının, dünyayı gelecek 10 yıl içinde yaklaşık 1,5 trilyon dolarlık “gereksiz” sağlık harcamasından kurtaracağını anlatıyor.

Ve diyor ki; “Ekonomilerin büyüme hızları ile sağlık harcamalarının büyüme hızı arasında çok büyük bir fark var.

Yavaş büyüyen ekonomilerin bu hızla artan sağlık harcamalarını karşılama imkânı yok.”

ABD’nin yaptığı yıllık sağlık harcaması, milli gelirinin yüzde 17’si seviyesinde.

ABD hariç OECD’de bu oran yüzde 10 seviyesinde.

Orta ve düşük gelirli ülkelerde ise sadece yüzde 6.

Bu rakamlar iki büyük çelişkiyi ortaya koyuyor.

Ne ABD bu kadar yüksek sağlık harcamasını sürdürebilir, ne düşük gelirli ülkeler aradaki bu kadar büyük bir makası kapatıp modern sağlık, tanı, teşhis aşamasını makul hale getirebilir.

BCG bu nedenle yapay zekâ kullanımının her şeyi değiştireceğini savunuyor.

Sağlıkta ikinci önemli AI etki alanının ise fırsat eşitliği olması bekleniyor.

Zira, bugün yüksek gelirli bir ülkedeki doktor kalitesi ile düşük gelirli ülkelerdeki seviye arasında farklar oluşuyor.

Sadece aynı ülke içinde dahi bölgesel farklılıkların çok büyük önem taşıdığı
yerler var. Yapay zekâ teknolojileri, dünyanın her yerinden insanların aynı teşhis ve tedavi standardını bulması için çok büyük bir fırsat doğuruyor.

İnsanların rahatsızlıklarını gerekirse oluşmadan önce algılayabilen, hastalık halinde doğru veriyle teşhis edebilen, bu rahatsızlıkları ortadan kaldırabilmek adına doğru tedavi yönetimi önerebilen bir yapay zekâ yapısı, sağlık sektörünü kökünden değiştirecek.

Bir diğer önemli konu, nüfus artış hızı ile sağlık çalışanı sayısı arasındaki dengesizlik.

Sağlık çalışanları, dünyanın birçok yerinde büyük sorunlar ile boğuşarak çalışıyor.

Geneli mutlu değil.

Aynı araştırmaya göre sağlık çalışanlarının yüzde 27’si anksiyete bozukluğu ve depresyon ile boğuşuyor. Yüzde 44’ü uyku bozukluğundan şikayetçi.

Yüzde 32’si mesleğini her an bırakabileceğini söylüyor.

Yapay zekâ, bu çalışanların eksikliğinden kaynaklanacak sorunların önlenmesi için de adres olacak.

Bioteknolojide yapay zekâ kullanımı, kanser teşhisinde doğrudan başarı üretebilir hale gelmiş durumda.

Kanserli hücrelerin doğru şekilde aranması ya da yok edilmesi aşamasında üretilen tedavi metotlarını tamamen değiştiriyor.

Üretilen nano çipler aracılığıyla her platforma girebilir hale gelen quantum computing ile birleştiğinde, inanılmaz bir inovasyona dönüşecek.

Davos’ta bir kez daha gördük ki, tüm ülkelerin birincil önceliği artık yapay zekâ teknolojileri.

Birleşik Arap Emirlikleri, 9. sınıftan itibaren tüm çocukların müfredatında kullanılmak üzere Microsoft’un CoPilot uygulamasını almış.

Her gün vatandaşlarına hangi sektörde çalışıyorsa, yapay zekanın o sektörü nasıl etkileyeceği konusunda mesajlar atıyor.

ABD’de partilerüstü bir oluşum hazırlayan senatörler, her sektörün AI’dan nasıl etkileneceği konusunda o sektörün önde gelen şirketlerinden “etki analizi” almış.

Yaratacağı etkileri ortadan kaldırmak üzere yol haritası belirlemiş ve harekete geçmiş.

Bizdeki “önemli” konuların başka olduğunu, bu yazdıklarımızın toplumun ancak belirli bir kesimini ilgilendirdiğini biliyorum.

Ancak özel sektörün gösterdiği ilginin, bir şekilde devlet tarafından da anlaşılması gerekiyor.

Ortaklaşa bir yol haritası belirlenmesi, geleceğe gerçek bir hazırlık için büyük önem taşıyor.

Türkiye 1900’lerin başında kaçırdığı sanayi devriminin bedelini hala ödüyor.

Şimdi bambaşka bir fırsat var ama bunu da kaçırma riski ile karşı karşıyayız.