Geçtiğimiz hafta Bolu Kartalkaya yangını ile kaybettiğimiz vatandaşlarımıza büyük üzüntümüz devam ediyor, çok üzgün ve yaralıyız. Ülkemizin kontrol sistemleri açısından verdiği kötü sınavlar ne yazık ki bitmiyor… Teknoloji ve modern çağın tüm imkanlarını seferber ederek bu acılara bir son vermemiz mümkünken iki yazı öncesinde dikkat çektiğim sistemlerde liyakatsiz bir kişinin dahi olması ekosistemdeki her şeye zarar verebiliyor.

Tüm bunları konuşurken ve acısını yaşarken diğer yanda yeni Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump’ın imzaladığı Stargate Projesi, yalnızca modern çağın teknolojilerini ve yapay zeka alanını değil, aynı zamanda ekonomik, toplumsal ve küresel güvenlik alanlarında da büyük dalgalanmalar yaratacak bir girişim olarak hayata geçmeye hazırlanıyor. OpenAI, SoftBank ve Oracle gibi teknoloji devlerinin liderliğinde şekillenen bu proje, 500 milyar dolarlık devasa yatırımıyla, ABD’nin yapay zeka ve toplumsal/teknolojik altyapısını yeniden inşa etmeyi hedefliyor. Ancak böylesine büyük bir vizyonun, fırsatların yanı sıra beraberinde tehditler de getirdiğini göz ardı etmemek lazım.

Fırsatlar: İnsanlığa yeni ufuklar

Stargate Projesi’nin iddialı vizyonu, özellikle ekonomik kalkınma ve istihdam yaratma açısından umut vadediyor. Proje kapsamında yüz binlerce yeni iş imkanı yaratılacağı belirtilirken, bu durum yalnızca Teksas ve ABD ile sınırlı kalmayacak gibi görünüyor. Yapay zeka altyapısı, sağlık, eğitim, tarım ve enerji gibi sektörlerde devrim niteliğinde yenilikler sunabilir. Örneğin, yapay genel zekanın (AGI) ilerlemesiyle birlikte daha verimli tedavi yöntemleri geliştirilebilir, daha az kaynakla daha fazla üretim yapılabilir ve karbon ayak izini azaltan çözümler yaygınlaşabilir.

Stargate ayrıca ABD’yi küresel yapay zeka liderliğinde yeniden konumlandırırken, ülkeler arası iş birliği için de bir platform oluşturabilir. Teknolojinin demokratikleşmesi, dünya genelinde eşitsizlikleri azaltabilir ve birçok ulusun daha sürdürülebilir kalkınma politikaları oluşturmasına yardımcı olabilir. Bu bağlamda, projenin insanlık yararına kullanılacak bir teknoloji ekosistemi oluşturma vizyonu, büyük bir potansiyel taşıyor.

Tehditler: Teknolojik güç ve güvensizlik

Ancak, Stargate’in parlak vaatlerinin gölgesinde önemli tehditler de yatıyor. İlk olarak, bu denli büyük ölçekli bir yapay zeka altyapısının oluşturulması, teknolojik gücün birkaç şirket ve ülkenin elinde yoğunlaşmasına neden olabilir. Bu, ekonomik eşitsizliği daha da derinleştirebilir ve gelişmekte olan ülkeleri küresel yarıştan dışlayabilir. Özellikle, SoftBank ve OpenAI gibi şirketlerin bu projeden elde edeceği ekonomik ve stratejik avantajlar, teknoloji tekelleri ile ilgili endişeleri artırabilir.

Bir diğer önemli tehdit ise veri gizliliği ve güvenlik. Stargate gibi dev projeler, büyük miktarda veri işleyecek ve bu da siber saldırılar ve kötüye kullanım risklerini beraberinde getirecek. Teknolojinin kötü niyetli amaçlarla kullanılması, yalnızca bireylerin mahremiyetini değil, ulusal güvenlikleri de tehlikeye atabilir.

Gezegenin geleceği: Çevresel etkiler

Stargate’in enerji tüketimi konusunda yaratabileceği etkiler, gezegenimiz için bir başka kritik mesele. Veri merkezlerinin çalıştırılması için gereken devasa enerji miktarı, iklim kriziyle mücadelede geri adım anlamına gelebilir. Proje yöneticilerinin, yenilenebilir enerji kaynaklarına ağırlık vererek bu riskleri minimize etmesi hayati önem taşıyor. Bunun yanı sıra, yapay zekanın çevresel sürdürülebilirlikte kullanılma potansiyeli de göz ardı edilmemeli. Tarımda kaynakların daha verimli kullanılması, enerji şebekelerinin optimize edilmesi gibi uygulamalar, doğru yönetildiğinde Stargate’in çevresel yararlarını artırabilir.

Toplumlar üzerindeki etki

Yapay zeka, toplumsal dinamiklerde de büyük dönüşümlere yol açacak. Yeni iş alanlarının yaratılacağı doğru, ancak mevcut işlerin birçoğunun otomasyon nedeniyle kaybolma riski var. Bu, geniş çaplı işsizliğe ve toplumsal huzursuzluklara neden olabilir. Stargate’in yalnızca teknoloji üretmeye değil, aynı zamanda toplumsal adaptasyonu sağlamak için eğitim ve yeniden beceri kazandırma programlarına yatırım yapması kritik olacak.

İki ucu keskin bir kılıç

Stargate Projesi, bugünün en büyük teknolojik vizyonlarından biri. Ancak bu vizyon, doğru şekilde yönlendirilmediği takdirde fırsat olmaktan çıkıp tehdit haline gelebilir. Bu projeyi değerlendirirken, yalnızca teknolojik ve ekonomik avantajlarını değil, aynı zamanda toplumsal ve çevresel etkilerini de göz önünde bulundurmalıyız. Elon Musk’ın son yaptığı konuşmada başka gezegenlere yaşam taşıma vaadi tüm insanlığımı yoksa belirli bir zümreyi mi yıldızlara taşıyacak hep birlikte göreceğiz.

Eğer Stargate, gerçekten insanlık yararına çalışacak şekilde tasarlanırsa, tarihe bir dönüm noktası olarak geçebilir. Ancak gücün yanlış ellere geçmesi durumunda, insanoğlunun karşı karşıya kalabileceği risklerin boyutları tahmin edilenden çok daha büyük olabilir. Teknoloji, insanlığın hizmetinde bir araç olarak kalmalı. Stargate, bu dengeyi kurmanın en büyük sınavlarından biri olacak.