Mali işlerden sorumlu genel müdür yardımcısı ya da İngilizce ifadeyle Chief Financial Officer, kısaca CFO’nun geleneksel iş tanımı, şirketin finansal durumunu yönetmek, analiz etmek ve gerekli raporlamaları yapmak olarak yapılır. Bu geleneksel tanım şirketlerin daha çok geçmiş ve mevcut mali durumunun yönetimini vurgularken son yıllarda CFO’lar için “stratejik CFO” veya “büyüme odaklı CFO” gibi yeni tanımlar ortaya atılmaya başlandı. Peki CFO’lar hali hazırda bu stratejik ve büyüme odaklı bakış açısına sahip değiller mi ve bu yeni ifadelerden tam olarak ne anlam çıkarmalıyız? Bir şirketin CEO’dan sonraki en kritik ve üst düzey pozisyonunda olan CFO’ların stratejik düşünme ve karar alması tabi ki de olması gereken ve beklenen bir durum.
Ancak geleneksel uygulamalarda bu ağırlıklı olarak likidite, borç/ alacak yönetimi gibi mali konularda sergilenen bir davranış. Diğer bir ifadeyle geleneksel finansçılar şirketin genel işleyişine, stratejilerine ve inovasyona dair konularda daha geride duruyorlar. Şimdiye kadar bu şekilde olmasının da beklentiler, mevcut iş yükü ve yoğun çalışma saatleri dolayısıyla diğer konulara zaman ayıramama gibi pek çok değişik sebebi olabilir. Ancak günümüz raporlama, veri analizi ve tahminleme teknolojilerindeki gelişmelerle de birlikte genellikle geçmiş performans odaklı bu geleneksel yaklaşım yerini şirketin stratejilerine yön veren ve geleceğe daha fazla odaklanan bir yaklaşıma bırakıyor. Finans ekiplerinin raporlama ve analizler konusunda daha esnek olması ve iş sahiplerine daha proaktif ve inovatif bir şekilde görüş sağlaması, yönlendirmesi bekleniyor.
Yeni nesil CFO’ların hangi özellikleri taşıması isteniyor diye baktığımızda aslında aranan CEO yetkinlikleri taşıyan finans uzmanları. Liderlik, proaktiflik, esneklik ve stratejik ve inovatif düşünme… Belki de son yıllarda CFO pozisyonundan CEO pozisyonlarına geçişlerde görülen artış CFO’ların rakamların ötesinde yetkinliklerini artırmaları ve daha stratejik bir bakış açısına sahip olan kişiler arasından seçiliyor olmalarından kaynaklanıyor olabilir. Küresel bir liderlik danışmanlık firması olan Russell Reynolds Associates’in S&P 500 şirketlerinin verilerine dayanan analizlerine göre CFO’ların 2023 yılında CEO, bölüm CEO’su veya operasyonlardan sorumlu genel müdür yardımcılığı (COO) gibi pozisyonlara geçişi 2021’e kıyasla üç kat artmış durumda.
Dünyanın önde gelen üniversitelerinin yönetici geliştirme programları kapsamında CFO’lara ve CFO adaylarına sundukları içerikler de günümüz beklentilerine göre belirlenmiş. Örneğin, İngiltere’nin önde gelen işletme okullarından birinin CFO’lara yönelik yönetici geliştirme programının kapsamında stratejik finans, yapay zekâ, inovasyon ile strateji geliştirme ve stratejik düşünme konuları yer alıyor. Yine ABD’de yer alan oldukça ünlü bir işletme okulu stratejik CFO yönetici geliştirme programında, değer odaklı finansal yönetim, stratejik karar alma ve inovasyonu destekleme, liderlik ve iletişim becerilerine odaklanıyor.
Bunlara benzer pek çok örneği dünyanın önde gelen eğitim kurumlarında bulmak mümkün. Artan beklentiler, hali hazırda oldukça yoğun olan CFO’ları daha da zorlayacak gibi görünse de son teknolojileri ve yapay zekâyı doğru ve zamanlı bir şekilde finans süreçlerine dahil edebilen CFO’lar daha iyi verilerle ve hızlı analizlerle stratejik konulara ve inovasyona daha fazla odaklanma şansına sahip olacak. Bu dönüşüm zorlu bir süreç olsa da hem finans alanında çalışanlar hem de şirketler için tam bir kazan-kazan.